Rơ le nhiệt là một thiết bị điện tử rất quan trọng đối với đời sống con người. Loại linh kiện này được sử dụng trong rất nhiều dụng cụ sinh hoạt khác nhau trong gia đình của chúng ta? Vậy để biết được vì sao thiết bị này lại được sử dụng một cách phổ biến và rộng rãi như vậy thì hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau nhé!
Rơ le nhiệt là gì? Nguồn gốc của nó?
Chúng ta đều hiểu nôm na rằng rơ le nhiệt là một thiết bị điện từ được sử dụng và rất quan trọng trong mạch điện. Nhưng có phải tất cả mọi người đều biết rõ về sản phẩm này hay không? Chính vì vậy, đầu tiên chúng ta phải biết được. Rơ le điện là gì?
Rơ le nhiệt được hiểu là gì?
Thermal Relay là tên gốc tiếng anh của rơ le nhiệt. Đây là một linh kiện điện tử sử dụng cho các thiết bị điện từ trong nhà như tủ lạnh, máy nóng lạnh, điều hòa,…. Linh kiện này sẽ tự động ngắt và mở khi các thanh kim loại bị đốt nóng, đó là một dấu hiệu cho thấy điện đang bị quá tải.
Để tạo thành một bộ khởi động từ thì người ta thường kết hợp linh kiện này đi kèm với contactor. Nhờ có thiết bị này mà các thiết bị điện tử trong nhà hoạt động ổn định và dùng rất bền, hơn nữa còn rất an toàn cho người sử dụng.
Nguồn gốc của sản phẩm từ đâu? Ai là người phát minh?
Vậy sản phẩm tuyệt vời này tới từ đâu? Ai là người đã phát minh ra chiếc relay này?
Vào năm 1835, chiếc rơ le đầu tiên được phát minh bởi nhà khoa học có tên là Joseph Henry. Ông là một trong những người tiên phong về điện từ trong một cuộc biểu tình tại trường Đại Học New Jersey – Mỹ.
Henry đã áp dụng sáng tạo này vào một phát minh khác đó là điện báo điện từ – hay có thể hiểu đó chính là tiền thân của điện thoại hiện nay. Tiếp đó, hai nhà khoa học William Cooke và Charles Wheatstone đã phát triển phát minh này và còn thành công hơn nữa.
Cấu tạo của rơ le nhiệt có gì đặc biệt?
Sau khi tìm hiểu về nguồn gốc của thiết bị này thì bạn đọc hãy cùng chúng mình tìm hiểu về cấu tạo, nguyên lý hoạt động cũng như cách đấu ( lắp đặt ) Rơ le nhé!
Cấu tạo của sản phẩm relay nhiệt
Rơ le nhiệt được cấu tạo từ 8 bộ phận khác nhau, bao gồm có: 1 đòn bẩy; tiếp điểm thường đóng (hay còn gọi là NC); tiếp điểm thường mở (hay còn gọi mà NO); dây đốt nóng; vít chỉnh dòng điện tác động; cần gạt; thanh lưỡng kim; nút phục hồi (hoặc nút reset)
Trong cấu tạo này, điểm cần chú nhất chính là điểm đóng và mở:
- Điểm thường đóng (NC): Khi dòng điện trong thiết bị điện tử có dấu hiệu quá tải thì tiếp điểm này sẽ mở. NC còn được nối với Contactor.
- Tiếp điểm thường mở (NO): Một khi dòng điện này quá tải, NO sẽ đóng. NO thường được nối với đèn hoặc còi báo động của đồ dùng điện tử, nhằm báo động tình trạng đến người dùng.
Nguyên lý hoạt động của một chiếc relay nhiệt
Nói một cách đơn giản, Rơ le hoạt động khi dựa vào thay đổi của thanh kim loại trong nó có nhiệt độ tăng lên quá lớn. Rõ hơn là khi dòng điện trở nên quá tải sẽ làm nhiệt độ tăng lên rất cao và điều đó làm thanh sắt trong rơ le dãn nở đoạn mạch cũng từ đó mà bị hở ra làm đóng mạch.
Một bộ phận đóng phần không kém quan trọng trong thiết bị này chính là thanh kim loại. Miếng kim loại này lại được ghép từ hai thanh kim loại có chỉ số giãn và nở khác nhau, giúp thiết bị có thể hoạt động trơn tru.
Thanh thép kép sẽ uốn theo chiều của thanh kim loại khi mà dòng điện lúc này có sự thay đổi đột ngột và có nhiệt tác động lên nó, nhưng sẽ có hệ số giãn nở ít hơn. Lúc này chúng ta có thể sử dụng trực tiếp cho dây trở bao quanh hoặc cho chính dòng điện.
Lưu ý rằng thanh kim loại cong ít hay nhiều đều phụ thuộc vào chiều dài và độ dày hay mỏng của chính nó. Để rơ le nhiệt có thể hoạt động lại một cách bình thường thì người dùng phải để thanh kim loại này nguội đi và kéo cần reset của relay.
Cách đấu Rơ le (relay) nhiệt 3 pha
Sau đây chúng mình xin chia sẻ cách đấu Relay nhiệt 3 pha đơn giản đến cho bạn đọc. Bạn đọc có thể làm theo một cách dễ dàng nhé:
- Cách đấu Rơ le (Relay) nhiệt 3 pha:
Nhìn vào hình phía dưới chúng ta thấy những ký hiệu như sau: MC phía bên trái chính là 3 tiếp điểm động lực của phần khởi động từ; còn MC bên phải chính là A1-A2 của cuộn hút (hay còn gọi là cuộn coil) của phần khởi động từ; R, S và T được đấu vào 3 pha; Load có ý nghĩa là thiết bị đang tải (hay có thể hiểu là thiết bị sử dụng)
Ở phần điều khiển chúng ta dùng tiếp điểm thường đóng đó là điểm 98, 95 được nối như trong hình dưới đây. Khi rơ le (relay) phát hiện mất pha thì sẽ chuyển thành thường hở khi nó ngắt cuộn hút của phần khởi động từ ra và ba tiếp điểm thường hở của khởi động từ sẽ ngắt tải ra để tránh cho thiết bị quá tải và phát nổ.
Cách đấu Rơ le (Relay) nhiệt 1 pha
Cách đấu Relay nhiệt từ 3 pha thành 1 pha cực kỳ đơn giản, các bạn chỉ cần theo dõi hình dưới đây. Để tránh sai sót và đảm bảo an toàn, mọi người hãy gọi sự giúp đỡ của thợ điện nhé!
Phân loại các loại rơ le nhiệt hiện tại
Hiện tại có rất nhiều loại rơ le khác nhau, mỗi loại lại có cấu tạo và tên gọi khác nhau tùy theo tiêu chí của người dùng, gồm:
- Theo kết cấu: có rơ le kín và rơ le hở
- Theo yêu cầu của người sử dụng: có rơ le một cực và hai cực
- Theo phương thức đốt nóng: Relay nhiệt đốt nóng trực tiếp, gián tiếp hay loại relay hỗn hợp.
Sau đây là cụ thể thông số của một số loại rơ le (relay) nhiệt chuyên dụng:
Loại rơ le nhiệt 1 pha
Loại này có mức điện áp 220V và dùng cho dòng điện động cơ 1 pha. Chúng có tác dụng giám sát thấp áp và quá áp 1 pha. Thông thường loại rơ le này được sử dụng cho các thiết bị, đồ dùng điện tử sử dụng hàng ngày trong gia đình.
Loại rơ le (relay) nhiệt 3 pha
Khi có bất kỳ sự cố nào xảy ra, nhiệm vụ của rơ le nhiệt 3 pha là tách nguồn điện động lực ra khỏi thiết bị động cơ điện ngay lập tức, tránh hư hỏng và cháy nổ gây ra hỏa hoạn. Loại rơ le có động cơ điện 3 pha với công suất rất lớn (thông thường là 3-5Kw). Như vậy sẽ giúp cho các động cơ điện không xảy ra sự cố quá tải.
Loại rơ le sử dụng nhiệt đốt nóng trực tiếp
Loại rơ le nhiệt đốt nóng trực tiếp hoạt động khi dòng điện trực tiếp đi qua tấm kim loại và làm nó dãn nở. Nó có cấu tạo rất đơn giản, nó có một nhược điểm đó là khi dòng điện định mức bị thay đổi thì người dùng cũng phải thay đổi tấm kim loại thép phù hợp. Bằng không thiết bị rất dễ bị hư hỏng.
Loại rơ le nhiệt đốt nóng gián tiếp
Với loại rơ le này, dòng điện sẽ không đi qua trực tiếp mà nó sẽ đi qua một phần tử đốt nóng độc lập, nhiệt lượng từ đây cũng sẽ đi ra một cách gián tiếp và làm cho kim loại bị uốn cong. Loại rơ le này đã khắc phục được nhược điểm của relay đốt nóng trực tiếp. Chỉ cần đổi phần tử đốt nóng khi thay đổi dòng định mức.
Loại relay nhiệt hỗn hợp
Loại rơ le nhiệt này ổn định hơn cả relay trực tiếp và relay gián tiếp. Nó có thể làm việc ở bội số rất lớn và nhiệt lượng cũng khá ổn định trong một thời gian rất dài.
Công dụng và ứng dụng của các loại Rơ le (relay) nhiệt
Hiện nay, rơ le nhiệt hầu hết đều có mặt trong cách thiết bị điện gia dụng hàng ngày của chúng ta. Nó là một linh kiện không thể thiếu để bảo vệ các thiết bị trong nhà, tránh hư hại. Vậy cụ thể, công dụng của sản phẩm này là gì?
- Dùng cho bình nóng lạnh: Đây là một thiết bị phải có trong bình nóng lạnh. Chúng giúp làm tăng nhiệt độ và ngắt kịp thời khi phát hiện nhiệt độ đang lên quá tải.
- Dùng cho bàn là: Chúng hoạt động trên bàn là cũng giống như trên bình nóng lạnh.
- Lò nướng: Rơ le sẽ làm lò nướng ngát đúng hẹn mà chúng ta đã chọn trước đó.
- Điều hòa trong rơ le nhiệt giúp chiếc điều hòa tự động mở hoặc ngắt mạch lúc mà dòng điện có dấu hiệu quá tải. Có thể báo động khi thiết bị có sự cố về dòng điện.
Những lưu ý khi lựa mua sản phẩm Relay nhiệt
Khi chọn mua bất kỳ một đồ dùng nào thì chúng ta cũng cần những lưu ý để có lựa chọn đúng đắn. Sau đây là một vài lưu ý quan trọng khi chọn mua rơ le nhiệt cũng như những hãng sản xuất linh kiện này uy tín.
Những lưu ý khi lựa mua sản phẩm
- Mua rơ le nhiệt phù hợp với yêu cầu sử dụng và đồ vật để tránh bị quá tải hoặc không tương thích với thiết bị. Điều đó có thể khiến cho thiết bị dễ hư và dễ xảy ra sự cố về điện nguy hiểm hơn đấy!
- Nên tìm những cửa hàng, thương hiệu uy tín để được tư vấn và chọn mua relay điện an toàn, uy tín nhất.
- Nhắn tin, gọi điện và xin tư vấn từ những nhà phân phối uy tín.
- Không mua hàng ở những cửa hàng nhỏ, không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc để tránh mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.
- Khi mua phải kèm bảo hành để tránh phải tiền mất tật mang.
Những hãng sản xuất rơ le người dùng nên chọn hiện nay
Sau đây là một trong những hãng sản xuất thiết bị rơ le nhiệt – Thermal Relay nổi tiếng được nhiều người chọn mua, như: Ferroli, Rossi, Toshiba, Schneider, Mitsubishi. Đây là những thương hiệu sản xuất và cung cấp các thiết bị, linh kiện điện tử rất đỗi thân quen đối với người tiêu dùng trên toàn thế giới. Bạn có thể hoàn toàn yên tâm khi mua hàng tại những hãng này nhé!
Kết bài
Trên đây là những chia sẻ của chúng mình về Rơ le nhiệt, một trong những linh kiện quan trọng nhất góp phần bảo vệ các thiết bị điện tử trong ngôi nhà của chúng ta có thể sử dụng lâu dài. Hãy đến những cửa hàng uy tín để chọn mua thiết bị Rơ le nhiệt phù hợp với nhu cầu của bạn nhé!