Ống co nhiệt còn được biết đến rộng rãi với tên gọi gen co nhiệt hay ống gen co nhiệt, là một phát minh tuyệt vời cho ngành điện lực cơ khí. Với những đặc điểm chính bảo vệ các mối nối đường dây, nhỏ gọn và đặc biệt có thể co giãn khi nhiệt độ môi trường thay đổi, loại ống này đã trở nên quan trọng hơn bao giờ hết trong những lĩnh vực nhất định.
Ống co nhiệt và nguồn gốc ra đời
Ống co nhiệt hiện là loại ống được sử dụng rộng rãi trong ngành điện lực hiện nay. Xuất hiện lần đầu tiên vào những năm đầu của thế kỷ XXI, đây là sản phẩm thường dùng để bọc mấu nối giữa các loại dây, các vị trí bị mài mòn, biến dạng hay đơn giản chỉ là làm lớp bảo vệ.
Sản phẩm ống gen co nhiệt là phát minh của tập đoàn Raychem thuộc Hoa Kỳ vào năm 1962 với sự phổ biến của anten xoắn đôi sợi quang. Ngay sau đó, loại ống này đã được ứng dụng nhiều trong các ngành công nghiệp cơ khí trên toàn thế giới
Ống co nhiệt được coi như một bộ phận cảm biến nhiệt, khi tiếp xúc với nhiệt độ đủ lớn ống sẽ co lại theo hướng tâm để bọc sát vào phần dây bên trong. Chúng được chế tạo từ các loại vật liệu nhựa rẻ như polyolefin, poly vinyl clorua PVC, PTFE, fluoropolymer, silicone đàn hồi,…
Đặc tính nổi bật chỉ có tại ống co nhiệt
Các loại gen co nhiệt hiện có trên thị trường ngày nay được chế tạo đa dạng với nhiều kích thước, chiều dài, đường kính khác nhau để đáp ứng với từng mục đích sử dụng cụ thể. Dù đa dạng là vậy nhưng ống gen co nhiệt sau khi thiết kế ra đảm bảo mang những đặc tính chung nổi bật sau đây.
Ống gen co nhiệt co giãn trong điều kiện nhiệt độ thay đổi
Đặc trưng nổi bật nhất cũng chính là cái tên được đặt cho loại ống này: co giãn khi nhiệt độ môi trường thay đổi. Với ống gen co nhiệt, chúng sẽ co lại đúng bằng kích thước đường dây hoặc thiết bị bên trong nó, giúp bảo vệ đường dây cáp điện hoặc dây mạng bên trong.
Đối với hầu hết các ống gen co nhiệt cách điện, nhiệt độ để cho ống co lại nằm trong khoảng giới hạn từ 90 độ C đến 125 độ C. Ống sẽ co lại từ từ theo hướng tâm cho đến khi quấn chặt vào thiết bị cần được che phủ.
Ống co nhiệt cách điện và cách nhiệt
Do đặc điểm cách điện, vì vậy đối với những đường dây điện bị hở, gen co nhiệt sẽ được sử dụng với mục đích che chắn phần bị hở đó để điện không bị rò rỉ ra ngoài và cũng tăng tính cách điện với các dây khác trong cùng hệ thống. Ống sẽ được tách dọc theo chiều dài và ghép vào đúng phần cần bao bọc.
Ống gen co nhiệt được chế tạo chủ yếu từ nhựa dẻo với khả năng chịu được nhiệt độ trong giới hạn nhất định để bảo vệ được thiết bị phía trong. Dù vậy, bản chất nó vẫn là chất liệu nhựa, nếu bị tiếp xúc với nhiệt độ quá cao sẽ khiến nhựa chảy ra hoặc thậm chí là bắt cháy, dẫn đến đường ống sẽ bị hỏng.
Khả năng chống chịu lực đáng ngưỡng mộ
Hiện nay, các loại ống co nhiệt được cải tiến với chất lượng của vật liệu sản xuất ngày một tốt hơn, giúp cho loại ống này không chỉ có thể co lại khi gặp nhiệt độ cao mà khả năng chống chịu từ các tác động của môi trường cũng rất đáng kể. Do vậy, loại ống này còn được sử dụng với mục đích phụ là che chắn, bảo vệ đường dây.
Bên ngoài ống co nhiệt cách điện sẽ được bao phủ bởi một lớp nhựa dẻo bền trong việc chống lại tác động của ngoại lực. Với chất liệu đặc biệt, loại ống này có thể chịu được tác động từ việc mài mòn, các dung môi tiếp xúc gây ăn mòn hoặc oxi hóa.
Ống gen co nhiệt có các màu cơ bản
Trong quá trình sản xuất, ống co nhiệt được chế tạo với sáu màu sắc cơ bản là đen, trắng, đỏ, vàng, xanh da trời và xanh lá cây. Việc tạo màu sắc cho các đường ống sẽ giúp phân biệt các loại dây trong hệ thống khi có sử dụng gen co nhiệt.
Ví dụ như gen co nhiệt màu đỏ sẽ dùng cho đường điện, màu đen dùng cho cáp mạng,… Ngoài màu sắc ra, trên phần ống sẽ có tên đơn vị sản xuất và đường kính của ống giúp bạn dễ dàng lựa chọn khi mua.
Tác dụng của ống gen co nhiệt trong đời sống
Có thể thấy tính ứng dụng của gen co nhiệt cách điện khá cao trong nhiều lĩnh vực đời sống của con người. Ống gen co nhiệt được sử dụng nhiều nhất trong ngành công nghiệp điện tử, ngành điện lực, công nghiệp quân đội, hàng không,…
Ống co nhiệt được chế tạo theo nhiều kiểu dáng, kích thước để phục vụ mục đích khác nhau của con người. Các tác dụng phổ biến của loại ống này có thể kể đến như cách điện, bảo vệ đường dây, cố định đoạn dây, nhận dạng các loại đường dây khác nhau. Hãy cùng làm rõ về từng chức năng của ống gen nhiệt ngay sau đây.
Ống gen co nhiệt bảo vệ các đầu mối dây, mối hàn
Mục đích lớn nhất của ống gen co nhiệt là để bảo vệ những đoạn dây được nối hoặc hàn lại với nhau. Những đầu mối hoặc hàn này sẽ không thể cố định và bền như đường dây thông thường, nếu chịu tác động mạnh của yếu tố bên ngoài, chúng có thể bị hở hoặc thậm chí là bị đứt.
Thường sau khi hàn hoặc ghép các mối nối, người ta sẽ luồn đường dây vào trong ống sao cho ống che phủ đúng vị trí của chỗ ghép mối đó. Dưới tác dụng của nhiệt độ cao, ống sẽ co chặt lại ở phần ghép đó, làm cho dây lâu hỏng hơn rất nhiều.
Ống co nhiệt giữ cho hệ thống dây bền bỉ
Với đặc điểm chất liệu khá bền và chống chịu được các tác động vật lý và hóa học từ bên ngoài, gen co nhiệt cách điện còn có thể giúp bảo vệ đường dây điện, dây mạng hay các thiết bị chúng bao bọc. Đặc biệt với thời tiết mưa hay nồm ẩm rất dễ ảnh hưởng đến hệ thống mạng lưới nếu không có phụ kiện che chắn.
Sử dụng ống co nhiệt để đánh dấu mã màu dây cáp
Một tác dụng phụ khá thú vị mà ống gen co nhiệt mang lại là việc phân tách các hệ thống dây với nhau. Như đã được đề cập ở trên, ống gen nhiệt có những màu sắc cơ bản để giúp người thợ có thể dễ dàng phân biệt các hệ thống đường dây với nhau, tránh bị nhầm lẫn hoặc mất thời gian khi sửa chữa.
Sử dụng ống co nhiệt an toàn và đúng cách
Là một sản phẩm nhỏ gọn, đem lại nhiều lợi ích trong cuộc sống, ống gen co nhiệt hiện có thể tìm mua và sử dụng tại nhà. Đối với những người không có chuyên môn kỹ thuật về các loại ống cũng như cách tháo lắp, sử dụng ống gen co nhiệt như thế nào cho đúng và đảm bảo được an toàn?
Đầu tiên phải kể đến chất lượng của ống co nhiệt. Để kiểm tra liệu ống mà bạn sử dụng có phải hàng thật hay không, hãy chú ý tới các đặc điểm sau:
- Đường kính: Giảm tối đa một nửa sau khi co lại.
- Tỷ lệ co: Phù hợp nhất là 1,5-1 hoặc 1,2-1.
- Tỷ lệ co theo chiều dọc: Khoảng 5 – 7%.
Đối với các mối ghép, ống co nhiệt sẽ được đưa vào trước khi thực hiện ghép. Sau khi mối nối đã chặt lại mới tác động nhiệt lên phần ống, có thể bằng cách nung, sử dụng súng nhiệt hoặc các nguồn khác để cho phần ống bao chặt xung quanh mối nối.
Người tiêu dùng lưu ý gì khi mua ống co nhiệt?
Ống gen co nhiệt hiện nay đã trở thành một loại sản phẩm thông dụng không chỉ với riêng ngành điện lực hay ngành mạng phải làm việc với hệ thống dây cáp mà còn trong cả đời sống của người dân. Hiện nay, bạn có thể tìm mua ống gen co nhiệt ở các đại lý bán lẻ.
Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay đang có rất nhiều mẫu mã mới của ống gen nhiệt được bày bán khắp mọi nơi. Bạn nên mua loại ống và cơ sở phân phối phù hợp để chất lượng bền và giá thành hợp lý. Dưới đây sẽ là các chú ý dành cho bạn trước khi quyết định mua ống gen nhiệt.
Chọn ống co nhiệt phù hợp với mục đích sử dụng
Để tìm ra được loại ống gen nhiệt phù hợp với những mục đích hay yêu cầu cụ thể, bạn sẽ phải dựa vào rất nhiều tiêu chí khác nhau. Một số tiêu chí có thể kể đến như nhu cầu thiết bị cần, loại nhựa được sử dụng để làm ống, kích thước ban đầu và tỷ lệ khi co lại của đường ống cũng như thương hiệu bày bán,…
Kích thước chiều dài và đường kính ống gen co nhiệt được chế tạo rất đa dạng. Đường kính ống co nhiệt có thể phân thành các loại với kích thước nhỏ nhất là 1mm và lớn nhất là 50mm.
Thường với những mục đích trong những ngành công nghiệp điện tử bán dẫn, chế tạo máy bay hay sửa chữa hệ thống điện, cáp mạng quốc gia, bên phân phối sẽ cung cấp cả cuộn dài. Nếu bạn chỉ muốn sử dụng một ít để sửa chữa thiết bị tại nhà, các cửa hàng có bán loại 1m phù hợp.
Tìm mua ống co nhiệt ở địa chỉ bán hàng uy tín
Ống gen co nhiệt có vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ các mối nối, mối hàn, bảo vệ hệ thống đường dây. Do vậy, chất lượng ống được sử dụng phải đảm bảo được sản xuất từ những vật liệu tốt, chính hãng để không gây ra những rủi ro đem chúng vào sử dụng.
Hiện nay bạn có thể tìm mua ống co nhiệt rất dễ dàng ở các cửa hàng chuyên về cơ khí, hàn điện. Một số thương hiệu gen co nhiệt cách điện nổi tiếng có thể kể tới như gen co nhiệt G-Apex VN, gen co nhiệt Galathermo,…
Tổng kết
Bài viết trên đã tổng hợp những hiểu biết cơ bản về ống co nhiệt – loại ống có đặc tính và công dụng tuyệt vời trong việc bảo vệ các hệ thống đường dây khỏi đứt gãy hay biến dạng vì nhiệt. Bên cạnh đó, thông tin cũng mang đến cho bạn những chú ý khi mua ống gen co nhiệt để lựa chọn được loại phù hợp và đảm bảo về chất lượng của sản phẩm trong quá trình sử dụng.